Actualiteitenprogramma Nieuwsuur besteedde gisteravond aandacht aan de staat van de rechtsstaat en de financiering van de Rechtspraak. De Raad voor de rechtspraak pleit al geruime tijd voor een andere financieringsmethode. Waarom is dat? En gaan de rechtbanken wel zorgvuldig om met het geld dat ze van het ministerie (lees: de belastingbetaler) krijgen? 5 vragen over de financiering van de Rechtspraak.
Hoe werkt de financiering van de Rechtspraak?
De Rechtspraak wordt per zaak betaald. Voor elk vonnis dat een rechter uitspreekt, betaalt de minister van Justitie en Veiligheid een bepaald bedrag. Dus hoe meer vonnissen rechters produceren, des te meer geld krijgt de Rechtspraak, en omgekeerd. Hoeveel geld voor een vonnis wordt toegekend, hangt af van het type zaak. Voor een uitspraak in een strafzaak krijgt de Rechtspraak een ander bedrag dan voor een vreemdelingenzaak. De Raad voor de rechtspraak onderhandelt elke 3 jaar met het ministerie over hoeveel zaken er te verwachten zijn. Daar maken Raad en minister een afspraak over. Op basis daarvan wordt een budget toegekend. De Raad verdeelt dit geld vervolgens over de gerechten.Krijgt de Rechtspraak meer geld van de minister voor zaken die door drie rechters worden behandeld?
Wie bepaalt of een zaak door 1 of door meerdere rechters wordt behandeld?
Betekent dat dat rechters sjoemelen om meer geld binnen te halen?
Voor zover bekend is zo’n doorverwijzing niet ingegeven door behoefte aan meer geld, maar aan een reële hoeveelheid tijd om zorgvuldige uitspraken te kunnen doen. Het is bovendien niet zo dat de Rechtspraak als geheel meer geld krijgt als meer zaken naar de meervoudige kamer gaan. De Raad verdeelt het beschikbare geld onder de rechtbanken en gerechtshoven. Als de ene rechtbank meer nodig heeft, blijft er minder over voor de anderen. Het totale budget blijft hetzelfde.
De Raad gaat bekijken hoe er in de praktijk wordt omgegaan met de beslissing om een zaak door 1 of 3 rechters te laten behandelen. Als rechters zich daarbij (vooral) zouden laten leiden door financiële motieven, keurt de Raad dat af en zullen er maatregelen moeten worden overwogen om die perverse prikkel in het systeem te neutraliseren.
Waarom moet de financiering anders?
De Rechtspraak pleit al lange tijd voor een andere wijze van financiering, want de vergoeding per zaak biedt weinig ruimte voor innovatie of modernisering. Zie ook de reactie van de Rechtspraak op de brief van de minister over dit onderwerp. Rechters constateren terecht dat de financiële positie van de Rechtspraak onder druk staat. Om de onafhankelijkheid van de Rechtspraak te waarborgen is adequate financiering noodzakelijk. Het is belangrijk dat de rechter tijd heeft voor een rechtszaak en kwaliteit kan leveren.
Laden ...